Het einde van het schooljaar is in zicht. Het perfecte moment om ons toch eens te bezinnen over ons schoolsysteem: er is iets mis met dit systeem. Veranderingen gebeuren wel, maar toch blijft het onderwijs vasthouden aan hun vast stramien, terwijl rondom hen regelmatig, keer op keer, meer en meer jongeren uitvallen.

https://www.youtube.com/watch?v=ieTQs6Og3fA

Dat de school voor heel wat kinderen en jongeren een zware opgave wordt, is een vaststaand feit.  Overal komt het ter sprake. Reportages diepen dit onderwerp op TV verder uit, magazines gebruiken deze artikels als frontpagina’s …

De examencommissie is momenteel voor tal van kinderen en jongeren de laatste strohalm. Zodanig dat ook zij als instanties hun structuur moeten aanpassen aan de vele deelnemende scholieren die hier gebruik van maken.

7-jaar geleden was de gemiddelde leeftijd ouder dan 18 jaar. Nu vrees ik dat dit helemaal niet meer het geval is. Het aantal time-outs bij jongeren stijgt elk jaar zienderogen. Het aantal kinderen die uitvallen om redenen die niks te maken hebben met lichamelijke beperkingen en gebruik maken van bednet, vermeerderen. Elke instantie voelt dat er meer aan de hand is.

Als ik werk met kinderen en jongeren rond studie- en leerproces, gebruik ik het woord “proces“ i.p.v. resultaat. Elk proces wordt beoordeeld op zijn resultaat. Valt het resultaat tegen dan wordt het proces herbekeken en aangepast. Elke stap, elke fase wordt geëvalueerd en bijgestuurd om dan opnieuw het resultaat te bekijken. Wanneer het proces afgerond is weet je niet. Dat heb je in eigen handen door stelselmatig vaardigheden op te bouwen, door kennis te gaan opnemen en te verwerken. Door procesgericht te werken beïnvloed je heel rechtstreeks het vertrouwen in resultaat. Elke procesgerichte handeling bestaat uit een hele reeks vaardigheden die onmisbaar zijn in het groeiproces en de ontwikkeling van elke jongere:

1. Leren omgaan met fouten: elke fout die gemaakt wordt dient verklaard te worden. Elke fout is van onschatbare waarde omdat die ons rechtstreeks confronteert met de handeling/het inzicht dat we verkeerd begrepen hebben en dat dient aangepast te worden.  Door fouten te maken, proberen we opnieuw, nemen we initiatief, handelen we. Zonder fouten geen handelingen, geen vooruitgang. Elke fout waarbij inzicht het rechtstreeks gevolg is, zou moeten beloond worden i.p.v. bestraft.
2. Fouten moeten verbeterd of aangepast worden. Een fout bekijken is niet genoeg. Dit vergt een andere manier van denken: aangezien hetgeen we daarvoor dachten/ handelden incorrect was, zijn er aanpassingen vereist.
   In ons hoofd moeten we een flexibiliteit aan de dag leggen die als resultaat heeft dat we aanpassingen kunnen aanbrengen. We leren flexibel denken!
3. Om het geleerde vast te leggen, is het belangrijk dat we daadwerkelijk onthouden en vastleggen. Op een creatieve wijze leren we omgaan met nieuwe vaardigheden en kennis.

Deze manier van werken stimuleert het oplossingsgericht denken, het flexibel denken en het creatief denken. Drie functies die nodig zijn om ons verder te bekwamen in ons groei en ontwikkelingsproces.

Het nadeel van deze manier van werken is dat niet elkeen op hetzelfde moment deze fases bereikt. Elke persoon werkt op zijn eigen manier zodat enige vorm van individualiteit meer en meer nodig blijkt te zijn. In ieder geval moet men zorgen dat het systeem flexibel genoeg is  om daarmee te werken.